Felsefi Sözler

 

 

Aristophanes - Bir yengece, doğru yürümesini asla öğretemezsiniz.

 

Aristoteles - Kendini bilmek, tüm bilgeliğin başlangıcıdır. 

 

Bacon Francis - İnsan kesin şeylerle yola başlarsa varacağı yer kuşku olacaktır, ama kuşkuyla işe başlamakla yetinirse o zaman kesinliklere ulaşacaktır.

 

Beauvoir De Simone - Zorbalığın bulunduğu her yerde ikiyüzlülük vardır.

 

Berkeley George - Esse Est Percipi- Var olmak algılamaktır.

 

Bruno Giordano - Gömleğin ilk düğmesi yanlış iliklenince diğerleri de yanlış gider.

 

Camus Albert - İnsan ancak kendisinde olanı verebilir.

-İnsan, olduğu gibi olmayı reddeden tek yaratıktır.

 

Cicero - Yaşamak İçin Yemelisin, Yemek İçin Yaşamalısın.
-İnsanın hayatını düzenleyen akıl değil, zenginliktir.

 

Demosthenes - En kolay şey insanın kendisini aldatmasıdır, çünkü bir insan genellikle arzu ettiği şeyin gerçek olduğuna inanır.

 

Descartes Rene - Cogito ergo Sum. Düşünüyorum, o halde varım. 

 

Diderot - Adaletin aklını kaybettiği yerde felsefe susar.

 

Erasmus - Körlerin ülkesinde, tek gözlü insan kral olur.

 

Epiktetos - Yarın bambaşka bir insan olacağım diyorsan. Niye bugünden başlamıyorsun?
- İnsanları tedirgin eden, olan biten değil, olan bitenle ilgili inandıkları.

-Eğer öküzlerle domuzlar konuşabilseydi, yemden başka şey düşünenlerle alay ederlerdi.

 

Farabi - Sevginin kurduğu devleti adalet devam ettirir.

 

Goethe Johann Wolfgang - Siz kendinize inanın, başkaları da size inanacaktır.

-Uşağım dahi olsa, hatalarımı düzelten efendim olur.

-Yetenek yalnızlıkta oluşur, karakter ise dünyanın koşuşturmacasında. 

 

Heidegger Martin - Büyük fikirleri düşünenler büyük hatalar yaparlar. 

 
Hegel G.W - Gerçeklik tarihsel bir işlemdir. 

 

Herakleitos - Aynı nehirde iki kere yıkanılmaz 

 

Hobbes Thomas - Devlet olmadan  insanın yaşamı yalnız, fakir, mutsuz ve kısadır. 

 

Horatius - Zamanın mahvetmeyeceği bir şey yoktur.

 

Kierkegaard Soren - Korktukları sürece nefret de edecekler.
-Hayat yalnızca geriye dönük anlaşılır, ancak ileri doğru yaşanmak zorundadır. 

-Duanın amacı Tanrı’yı etkilemek değil, dua edenin tabiatını değiştirmektir. 

-Kaygı özgürlüğün sersemliğidir.

 

Konfüçyüs - Hayat gerçekten basit, ama biz bunu karmaşık hale getirmek için ısrar ediyoruz.

 

Lao Tzu - Bilenler konuşmazlar. Konuşanlar bilmezler.

 

Leibniz Gottfried Wilhelm - Olabilecek dünyaların en iyisinde yaşıyoruz

 

Lessing Gotthold Ephraim - Çok bilenin, derdi de çok olur. 

Yanlış düşün bu sorun degil… Ama her zaman kendin düşün.

 

Marks Karl - Filozoflar dünyayı yalnızca yorumlamışlardır oysa sorun onu değiştirmektir. 

 

Montaigne De Michel  - Adaletin olmadığı yerde ahlaktan bahsedilemez.

-İnsanlar başaklara benzerler, içleri boşken başları havadadır, doldukça eğilirler.

-İnsan vardır zamanı kendi hesabına yontar, insan da vardır bir ömür boyu zaman onu yontar.

 

Montesquie - Dünyada başarı kazanabilmek için aptal görünmeli, akıllı olmalıdır.

 

Niethzche Friedrich - Çaresizleri, merhametiniz değil, cesaretiniz kurtarmıştır.

-Az şeye sahip olanın köleliği de az olur, yaşasın asil yoksulluğum!

-Bazı şeyleri yarımbBileceğine, bir şey bilme daha iyi

-İnsan ağaca benzer. Ne kadar yükseğe ve aydınlığa çıkmak isterse kadar kök salar yere, aşağılara, karanlığa, derinlere kötülüğe.

-Gerçekten kül olmadan kendinizi nasıl yenileyebilirsiniz

-İnançlar hakikat düşmanları olarak, yalanlardan daha tehlikelidir.

-Tanrı öldü. 

-Bir filozof söyledikleri ya da yazdıklarıyla tanınmamalı, nasıl yaşadığıyla, hatta yürüyüşüyle tanınmalıdır. 

-Delilik, kişide seyrek görülür; ancak gruplar, partiler, uluslar, çağlar için bir kural halindedir.

-Korku ahlakın anasıdır.

 

Platon - Küçük şeylere gereğinden çok önem verenler, elinden büyük iş gelmeyenlerdir.

-Siyasete katılmayı reddetmenin cezalarından biri, aşağılık kişiler tarafından yönetilmenizdir.

-Zeki adamlar söyleyecek bir şeyleri olduğu için konuşurlar. Aptallar, konuşmaları gerektiği için. 

-Merak bir filozofun en düşkün olduğu şeydir. Çünkü felsefenin bundan başka bir başlangıcı yoktur. 

-Adaletsizliği işleyen, çekenden daha sefildir.

 

Rousseau Jean Jacques - Eldeki para hürriyetin aletidir. Fakat peşi kovalanan para, tam tersine kölelik aletidir.

 

Russell  Bertrand - Ne kadar az bilirseniz; o kadar şiddetle müdafaa edersiniz.

 

Sartre Jean Paul - Özgürlük bir sürgündür ve ben özgür olmaya mahkumum.

-Yalnızlık, düşündüklerinizin kafanızın duvarlarına çarpıp tekrar içerde kalmasıdır.

-Hayatta yapılacak o kadar çok hata var ki, aynı hatayı yapmakta ısrar etmenin anlamı yok.

 

Schiller Friedrich - Böcek olmayı kabullenenler, ezilince şikayet etmemelidirler.

 

Schopenhauer Arthur - Mutluluk kendi kendine yetenlerindir.

 

Seneca Lucius Annaeus - Yalnız verilene bakma; verene de bak. 
-Başlayan her şey biter.

-Gençliğinde bilgi ağacı dikmeyen, yaşlılığında rahatlayacağı bir gölge bulamaz.

-Kitapsız yaşamak, kör sağır, dilsiz yaşamaktır.

-Zor olduğundan cesaret edemiyor değiliz, tersine cesaret edemediğimiz için zordur.

-Bir insan hangi limana ulaşmak istediğini biliyorsa, onun için her rüzgar uygundur.

-Hepimiz yaşamın kısalığından söz ederiz de, boş geçen zamanlarımızı nasıl kullanacağımızı bilemeyiz.

-Her şey değişir ve hiçbir şey olduğu gibi kalmaz. Doğa her şeyi değiştirir ve her şeyin şeklini değiştirmeye zorlar.

-Bazı kişilerin düşüncelerinden daha saçma bir şey var mı acaba? Geleceği önceden görmekle böbürlenenleri kastediyorum Gelecek olan her şey belirsizlik içinde yatar. Hiç durup beklemeden yaşa!

-Yaşlanmadan önce, iyi yaşamak; yaşlandıktan sonra da, iyi ölmek istedim.

 

Sokrates - Bütün bildiğim, bir şey bilmediğimdir. 

-Sorgulanmayan yaşam yaşanmaya değer değildir.

-Ben bilmediğimi bildiğim için, öteki insanlardan akıllıyım.

-Güçlü beyinler fikirleri tartışır, vasat beyinler olayları tartışır, zayıf beyinler insanları.

 

Spinoza Baruch- Havaya atılan bir taş düşünebilseydi kendi isteğiyle yere düştüğünü sanırdı.

 

Thales - Umut, yoksulun ekmeğidir. 
- Dünyada en zor şey, insanın kendini bilmesidir.

 

Voltaire - Kendini akıllı sanan herkes aptaldır. 

Türk Felsefeciler

Türk Felsefeciler WORD İndir

Hasan Ali Yücel  (1897 /1961)

Öğretmen, eski Milli  Eğitim Bakanı ve Köy Enstitülerinin kurucusudur.

1897’de İstanbul’da doğdu. Mekteb-i Osmani, Vefa İdadisi, Darülmuallimin-i Âliye’de (Yüksek Öğretmen Okulu) öğrenim gördü. 1922’de öğretmenliğe başladı. 1932 yılında Dolmabahçe’de toplanan Dil Kurultayı’nın ardından Türk Dil Kurumu etimoloji kolu başkanlığına seçildi.

1938’de 2. Celal Bayar hükümetinde Milli Eğitim Bakanı oldu. Refik Saydam ve Şükrü Saracoğlu hükümetlerinde bakanlık görevi yaptı. Döneminin Milli Eğitim Bakanlığı’nın en parlak dönemi olduğu kaydedilir.

Üniversite reformu, Köy Enstitülerinin kurulması, Tercüme Bürosunun kurulması, ilk Türkçe ansiklopedi olan Türk Ansiklopedisi’nin ilk çalışmaları onun bakanlığı döneminde gerçekleştirilmiştir.

Devlet Konservatuvarı’nın kurulmasında, Türkiye’nin UNESCO’ya girişinde, Üniversiteler Yasası’nın çıkartılmasında önemli katkıları oldu.

1946’da 7 yıl sürdürdüğü Milli Eğitim Bakanlığı görevinden ayrılarak, gazetecilik mesleğine dönmüştür.

1956’da Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’nı kurdu ve yönetimini üstlendi. 1961’de hayata veda etti.

 

Afşar Timuçin (1939 / …)

Sanat ve bilimin birbiriyle bağlantılı olduğunu ifade etmektedir. Ona göre sanat ve bilim benzerlikleri söz konusu olduğunda ayrı düşünülemezler.

Kitaplar

·                  Descartes (Descartes'çi bilgi kuramının temellendirilişi), doktora tezi (1972)

·                  Aristoteles Felsefesi (1976)

·                  Nazım Hikmet'in Şiiri (1978)

·                  Descartes Felsefesine Giriş (1980)

·                  Niçin Yapısalcılık Değil (1984)

·                  Niçin Varoluşçuluk Değil (1985)

·                  Estetik (1987)

·                  Düşünce Tarihi I/ Gerçekçi düşüncenin kaynakları (1994)

·                  Düşünce Tarihi II/ Gerçekçi düşüncenin gelişimi (1994)

·                  Düşünce Tarihi III/ Gerçekçi düşüncenin çağdaş görünümü (1994)

·                  Felsefe Sözlüğü (1978, genişletilmiş baskı 2000)

·                  Sevmek Ne Güzel Şeydir (1991)

·                  Gerçekçi Düşünce Gerçekçi Sanat (1992)

·                  Felsefe Bir Sevinçtir (1995)

·                  Özgür Prometheus (1997)

·                  Aşkın Diyalektiği (2002)

·                  Ölesiye Sevmek (2003)

·                  Yeni Şiirimizin Kısa Romanı (2003)

·                  Felsefeye Giriş (2003)

·                  Demokrasi Bilinci (2004)

·                  İçimizdeki Deprem (2005)

·                  Estetik bakış (2005)

·                  Erken Ölümler (2005

·                  Felsefeye Giriş 2003

·                  Nerede İnsan Varsa Orada Umut Vardır

·                  Gençler İçin Felsefe Tarihi (2011)

·                  Bulutlar Deniz Kokar (2002)

 

Ahmet Arslan (1944 / …)

Felsefenin bilim olmadığını, bilimden daha “üstün”, “ayrıcalıklı” bir uğraş olduğunu, felsefede “bilimde olduğundan daha büyük ölçüde 'yaratıcı zeka'ya, bilgi birikimine, seziş ve duygulara” ihtiyaç olduğunu iddia etmşitr.

Kitaplar

·                  Haşiye Ala't-Tehafüt Tahlili, 1987

·                  Kemalpaşazâde'nin Tehâfüt Hâşiyesi, 1987

·                  Felsefeye Giriş, 1994

·                  İslam, Demokrasi ve Türkiye, 1999

·                  İslam Felsefesi Üzerine, 1999 [İslam felsefesi hakkındaki birtakım makalelerinin derlemesi]

·                  İbni Haldun, 2002

·                  Felsefe, 2004 [Lise felsefe ders kitabı]

·                  İlkçağ Felsefe Tarihi 1: Sokrates Öncesi Yunan Felsefesi, 2006

·                  İlkçağ Felsefe Tarihi 2: Sofistlerden Platon'a, 2006

·                  İlkçağ Felsefe Tarihi 3: Aristoteles, 2007

·                  İlkçağ Felsefe Tarihi 4: Helenistik Dönem Felsefesi: Epikurosçular Stoacılar Septikler, 2008

 

Ahmet Cevizci (1959 / 2014)

Hıristiyan apolojistlerinden başlayarak patristik felsefeyi, skolastik felsefeyi ve İslam felsefesini derinlemesine incelemiştir.

Kitaplar

·                  17. Yüzyıl Felsefesi ·                  Aydınlanma Felsefesi ·                  Batı Düşüncesi: Felsefi Temeller (Kasım Küçükalp ile) ·                  Bilgi Felsefesi ·                  Bir Bakışta Felsefe ·                  Büyük Felsefe Sözlüğü ·                  Ders Geçme ve Kredili Sistem Uygulayan Liseler için Felsefe 1-2 Ders Kitabı ·                  Eğitim Felsefesi ·                  Eğitim Sözlüğü ·                  Etik/Ahlak Felsefesi ·                  Felsefe ·                  Felsefe Ansiklopedisi [Editör] ·                  Felsefe Sözlüğü ·                  Felsefe Tarihi: Thales'ten Baudrillard'a ·                  Felsefe Tarihine Giriş ·                  Felsefenin Kısa Tarihi ·                  Felsefeye Giriş ·                  İlkçağ Felsefesi ·                  Lise 3 Felsefe Ders Kitabı ·                  Liseler İçin Ders Kitabı: Felsefe Tarihi ·                  Ortaçağ Felsefesi ·                  Platon ·                  Sokrates ·                  Uygulamalı Etik

 

Ahmet İnam (1947 / ….)

Felsefeci, eğitimci, yazar, akademisyendir.

Mantık, bilim felsefesi, kümeler kuramı, endüktif ve model mantık, dil felsefesi, tarih felsefesi, ahlak, estetik, iletişim felsefesi alanında çalışmaları vardır.

Kitaplar

·        Hayatımızdaki ince Şeylere Dair - Ahmet İnam - Pan Yayıncılık

·        Keşiş Cinler ve Tanıklar - Ahmet İnam - Çolpan

·        Bilimin Binbir Yüzü - Ahmet İnam - Vadi Yayınları

·        Mutsuzluk Ahlaksızlıktır - Yaşam Üstü Söyleşiler - Ahmet İnam - İmge Kitabevi

·        Yaşamla Yoğrulmuş Bilgi - Ahmet İnam - Say Yayınları

·        Hıyaran - Ahmet İnam - Vadi Yayınları

·        Şiir Bir - Ahmet İnam - Hayal

·        Şiirin Sınırsızlığında Şiire Dalışlar - Ahmet İnam - Aktif Düşünce Yayıncılık

·        Bir Sevda Yorumu Kitabı-Gülden ile Hoca - Ahmet İnam – Çolpan

 

 

 

Aydın Sayılı (1913 / 1993)

Bilim; din, dil, ırk ve cinsiyet gözetmeksizin insanlığın tek ortak mirasıdır.

Kitaplar

·        Bilim Tarihi

·        Orta Çağ Bilim ve Tefekküründe Türklerin Yeri

·        Atatürk ve Bilim

·        Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp

·        Kopernik ve Anıtsal Yapıtı / Copernicus and His Monumental Work

·        Uluğ Bey ve Semerkand'daki İlim Faaliyetleri Hakkında Gıyaseddün-i Kaşi'nin Mektubu

·        Abdülhamid İbn Türk'ün Katışık Denklemlerde Mantıki Zaruretler Adlı Yazısı ve Zamanın Cebri

·        Ebu Nasr il-Farabi'nin Hala Üzerine Makalesi

·        Aydın Sayılı Külliyatı 5-Bilim Ve Öğretim Dili Olarak Türkçe

 

 

 

Bedia Akarsu (1921 / 2016)

Gerçek anlamda çağdaş felsefenin Kant’la başladığını söylemekle birlikte, Kant öncesi dönemin felsefesini de inceler.

Kitaplar

·                  W. von Humboldt'ta Dil-Kültür Bağlantısı (1955)

·                  Max Scheler'de Kişilik Problemi (1962)

·                  Modern Toplumda Kadın (1963)

·                  Mutluluk Ahlakı (1965)

·                  Kant'ın Ahlak Felsefesi (1968)

·                  Atatürk Devrimi ve Yorumları (1969)

·                  Felsefe Terimleri Sözlüğü (1975)

·                  Çağdaş Felsefe (1979)

 

Betül Çotuksöken

Felsefe anlayışı, Kantçı anlamda aydınlanmadır.

Kitaplar

·        Antropontoloji ya da İnsan-Varlıkbilgisi

·        Antropontolojinin Işığında Etik ya da Ahlak Felsefesi

·        Felsefe: Özne-Söylem

·        Radyoda Felsefe

 

Bilge Karasu (1930 / 1995)

Öykü, roman, deneme yazarıdır.

Metinlerinde felsefi sorunları işlemiş ya da onun metinleri felsefi incelemenin konusu olarak görülmüştür.

Postmodern romanın Türkiye'deki önemli isimleri arasında değerlendirilmektedir.

Kitaplar

Öyküleri

·                 Troya’da Ölüm Vardı (1963)

·                 Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı (1970)[14]

·                 Göçmüş Kediler Bahçesi (1980)

·                 Kısmet Büfesi (1982)

·                 Lağımlaranası ya da Beyoğlu

·                 Susanlar (2008) (öykü, şiir, deneme, röportaj)

Romanları

·                 Gece (1985)

·                 Kılavuz (1990)

·                 Denemeleri

·                 Ne Kitapsız Ne Kedisiz (1994)

·                 Narla İncire Gazel (1995)

·                 Altı Ay Bir Güz (1996) (ölümünden sonra yayınlandı)

 

 

Cemal Yıldırım (1925 / 2009)

Mantık ve felsefe profesörüdür.

Bilim felsefesinin önde gelen isimlerindendir.

Kitaplar

·                 100 Soruda Evrim Kuramı ve Bağnazlık, Gerçek Yayınevi (1989)

·                 100 Soruda Mantık El Kitabı (1976)

·                 Ansiklopedik Çağdaş Felsefe Sözlüğü, Doruk Yayınları (2004)

·                 Belgelerle Ağrıda Ermeni Mezalimi, Bilge Karınca Yayınları (2002)

·                 Bilim Felsefesi, Remzi Kitabevi (1979)

·                 Bilim Tarihi, Remzi Kitabevi (1983)

·                 Bilimin Öncüleri, TÜBİTAK Yayınları (1996)

·                 Bilimsel Düşünme Yöntemi, Bilgi Yayınevi (1997)

·                 Çağdaş Felsefe Sözlüğü, Bilgi Yayınevi (2000)

·                 Delal ile Zişan'ın Vuslat Gecesi, IQ Kültür Sanat Yayınları (2003)

·                 Doğru Düşünme Yöntemi (1988)

·                 Evrim Kuramı ve Bağnazlık, Bilgi Yayınları (1989) 975-494-710-4

·                 Eğitim Felsefesi, Açıköğretim Fakültesi Yayınları (1987)

·                 Eğitimde Araştırma Metodları (1966)

·                 Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, ÖSYM (1983)

·                 Logic: The Study of Deductive Reasoning, ODTÜ Yayınları (1973)

·                 Mantık: Doğru Düşünme Yöntemi, Verso Yayınları (1987)

·                 Matematiksel Düşünme, Remzi Kitabevi (1996)

·                 Science: Its Meaning and Method, ODTÜ Yayınları (1971)

·                 The Logic of Value Judgments, ODTÜ Yayınları (1965)

·                 The Patterns of Scientific Discovery, ODTÜ Yayınları (1981)

 

 

 

Doğan Özlem (1944 / 2022)

Bilim felsefesi ve siyaset felsefesi başta olmak üzere, hermeneutik açıdan bir “evrensellik/evrenselcilik”, “neoliberalizm” ve “post-modernizm” eleştirileri yapmıştır.

Kitaplar

·                  Bedia Akarsu Armagani, Betül Çotuksöken ile birlikte

·                  Bilim Felsefesi (ders notları)

·                  Bilim, Tarih ve Yorum

·                  Etik –Ahlâk Felsefesi-

·                  Felsefe ve Doğa Bilimleri

·                  Felsefe ve Tin Bilimleri (hazırlanıyor).

·                  Felsefe Yazıları

·                  Kavramlar ve Tarihleri I

·                  Kavramlar ve Tarihleri II

·                  Kültür Bilimleri ve Kültür Felsefesi

·                  Liseler için Mantık

·                  Mantık, Klasik/Sembolik Mantık, Mantık Felsefesi

·                  Max Weber'de Bilim ve Sosyoloji

·                  Metinlerle Hermeneutik (Yorum bilgisi) Dersleri (2 cilt)

·                  Selâhattin Hilâv'a Saygı, Güçlü Ateşoğlu ile birlikte

·                  Siyaset, Bilim ve Tarih Bilinci

·                  Tarih Felsefesi

·                  Tarih Felsefesi: Seçme Metinler, Güçlü Ateşoğlu ile birlikte

·                  Vehbi Hacıkadiroğlu Armağanı: Felsefe Tartışmaları, Hayrettin Ökçesiz ve Şükrü Argın ile birlikte Mehmet Küçük'e

 

 

 

Hilmi Ziya Ülken (1901 / 1974)

Mantık ve Sistematik felsefe kürsüsünde ders verdi.

1957’de kendisine ordinaryüs profesörlük unvanı verildi.

Kitaplar

Sosyoloji ve felsefe

·                  Umumi Ruhiyat (1928)

·                  Umumi İçtimaiyat (1931)

·                  Aşk Ahlakı (1931)

·                  Türk Tefekkürü Tarihi (1933-1934)

·                  İnsanî Vatanperverlik (1933)

·                  Türk Filozofları Antolojisi (1935)

·                  Türk Mistisizmini Tedkike Giriş (1935)

·                  Uyanış Devirlerinde Tercümenin Rolü (1935)

·                  İçtimai Doktrinler Tarihi (1941)

·                  Ziya Gökalp (1942)

·                  Dini Sosyoloji (1943)

·                  Şeytanla Konuşmalar (1943)

·                  Yahudi Meselesi (1944)

·                  İslam Düşüncesi (1946)

·                  Ahlak (1946)

·                  Millet ve Tarih Şuuru (1948)

·                  Sosyolojinin Problemleri (1953)

·                  Veraset ve Cemiyet (1957)

·                  Tarihî Maddeciliğe Reddiye (1958)

·                  Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi (1966)

·                  Eğitim Felsefesi (1968)

·                  İslam Felsefesi (1969)

·                  Varlık ve Oluş (1969)

Roman

·                  Posta (1941)

·                  Yarım Adam (1942)

 

 

 

İonna Kuçuradi  (1936 / ……)

Dünya Felsefe Federasyonları başkanlığına seçilen ilk kadındır.

1969 da Hacettepe Üniversitesi Felsefe Bölümünü kurdu.

Özgürlük problemini etik açıdan ele almış ve varoluşçuluk ekseninde yanıtlamıştır.

Kitaplar

·                  Perdenin Arkası -Şiirler- (1962)

·                  Max Scheler ve Nietzsche'de Trajik (1965)

·                  Nietzsche ve İnsan (1966)

·                  Schopenhauer ve İnsan (1967)

·                  Liselerimizde Felsefe Öğretimi (1969)

·                  İnsan ve Değerleri: Değer Problemi (1971)

·                  Etik (1977)

·                  Sanata Felsefeyle Bakmak (1980)

·                  Çağın Olayları Arasında (1980)

·                  Uludağ Konuşmaları - Özgürlük, Ahlâk, Kültür Kavramları (1988)

·                  Yüzyılımızda İnsan Felsefesi - Takiyettin Mengüşoğlu'nun Anısına (1997)

·                  Ahlak Etik ve Etikler (2019)

 

 

Macit Gökberk (1908 / 1993)

Gökberk’in çalışmaları felsefe tarihi ile dil ve bilgi sorunu olmak üzere iki konuda yoğunlaşmıştır.

Uzun yıllar Türk Dil Kurumunun da başkanlığını yapmıştır.

Kitaplar

·                  Kant ile Herder’in Tarih Anlayışları (1948)

·                  Felsefe Tarihi (1961)

·                  Felsefenin Evrimi (1979)

·                  Değişen Dünya Değişen Dil (1980)

 

 

 

Mübahat Türker Küyel (1927 /2022)

Eskiçağ Felsefesi’ni dışlamayan, fakat Ortaçağ Felsefesi’nin ve İslâm Felsefesi’nin değerlendirilmesi gerektiğini savunan yaklaşımın öncülüğünü yapmıştır.

Kitaplar

·        Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi’nde Felsefe Eylemi (1976)

·        Fârâbî’ye Atfedilen Küçük Bir Eser (1989)

·        Fârâbî’nin Peri Hermeneias Muhtasarı (1990)

·        Fârâbî’nin Şerâ’it ul-Yakîn’i (1990)

·        Fârâbî’nin Bazı Mantık Eserleri (1990)

·        Fârâbî’nin Geometri Felsefesine İlişkin Metinler (1992)

·        Prof.Aydın Sayılı’nın Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp Adlı Eserinin Muhtasarı (1996)

·        Atatürk’ün Saâdet Anlayışı Hakkında Bir Deneme (1997)

 

 

 

Nermi Uygur (1925 / 2005)

PEN (Dünya Yazarlar Birliği), Türk Dil Kurumu ve Türk Fizik Derneklerine üye olmuştur. Felsefede denemeci anlayışın öncüsüdür.

Kitaplar

·                  Edmund Husserl'de Başkasının Ben'i Sorunu, 1958; Türk Dil Kurumu 1959 Bilim Ödülü; 1998

·                  Dilin Gücü, 1962, 1997

·                  Felsefenin Çağrısı, 1962, 1995

·                  Dünya görüşü, 1963

·                  Güneşle, 1969, 1997

·                  İnsan Açısından Edebiyat, 1969, 1999

·                  Türk Felsefesinin Boyutları, 1974, 1988, 2002, 

·                  Kuram-Eylem Bağlamı: Çözümleyici Bir Felsefe Denemesi, 1975, 1996

·                  Dil Yönünden Fizik Felsefesi, 1979, 1985

·                  Yaşama Felsefesi, 1981, 1998

·                  Kültür Kuramı, 1984, 1996

·                  Bunalımdan Yaşama Kültürü, 1989, 1997

·                  Çağdaş Ortamda Teknik, 1989, 2002

·                  İçi Dışıyla Batı'nın Kültür Dünyası, 1992, 1998

·                  Tadı Damağımda: Bir Okur-Yazarın Kitap Okuma Serüvenleri, 1995, 1996; Türkiye Gazeteciler Cemiyeti 1995

·                  Başka-Sevgisi, 1996

·                  Salkımlar, 1998

·                  Dipten Gelen, 1999

·                  Denemeli Denemesiz, 1999

·                  İçimin Sesi, 2001

·                  Eşekler, İkindiler, Yetişimler, 2004

 

 

 

Nurettin Topçu  (1909 / 1975)

Din bilgi kaynağı değil, kuvvet kaynağıydı. Dindar adam başkalarından çok şey bilen değil, daha çok kuvvetli olan insandır, düşüncesini savunmuştur.

Tasavvuf düşüncesinin temeli vahdet-i vücud, ahlaklılığın en yüce mertebesidir.

Kitaplar

·                  Türkiye'nin Maarif Davası

·                  İsyan ahlakı

·                  Yarınki Türkiye

·                  İslam ve İnsan

·                  Ahlak Nizamı

·                  İradenin Davası

·                  Mehmed Akif

·                  Felsefe

·                  Büyük Fetih

·                  Bergson

·                  Amerikan Mektupları Düşünen Adam Aranızda

·                  Ahlak

·                  Devlet ve Demokrasi

·                  Sosyoloji

·                  Millet Mistikleri

·                  Psikoloji

·                  Mantık

·                  Mevlana ve Tasavvuf

·                  Reha

·                  Kültür ve Medeniyet

·                  Taşralı

·                  Varoluş Felsefesi Hareket Felsefesi

·                  Var Olmak

 

 

 

Nusret Hızır  (1889 / 1980)

Felsefe ve bilimin kendine ait bir dili olduğu savunur. Felsefe ve bilimin kendi dili ve özel kavramları olduğunu belirtir.

Analitik felsefeyi benimsemiştir.

Kitaplar

·                  "Felsefe Yazıları", 1976

·                  "Bilimin Işığında Felsefe", 1985

·                  "Geride Kalanlar", 1987

 

 

Ömer Naci Soykan (1945 / 2017)

Bilgi felsefesi, dil felsefesi ve estetik alanlarındaki çalışmalarıyla tanınan akademisyendir.

Kitaplar

·                  Felsefe ve Dil

·                  Kuram Eylem Birliği Olarak Sanat

·                  Türkiye’den Felsefe Manzaraları (4 cilt)

·                  Arayışlar (2 cilt)

 

 

 

Orhan Hançerlioğlu (1916 / 1991)

Yazar ve araştırmacıdır.

1939 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi.

Keşan ve Karaisalı’da kaymakamlık yaptı.

İstanbul Belediye Müfettişi, Emniyet Şube Müdürü, İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu Müdürlüğü yaptı.

1954’ten sonra İETT Hukuk İşleri Müdürü olarak çalıştı. 1978’de emekli oldu.

Kitaplar

Roman ve Öykü Kitapları

·                  Yedinci Gün

·                  Ali

·                  Ekilmemiş Topraklar

·                  Bordamıza Vuran Deniz

·                  Karanlık Dünya

·                  Kutu Kutu İçinde

·                  Oyun

·                  Büyük Balıklar

·                  Düşünce Tarihi

·                  Felsefe Ansiklopedisi

·                  İnanç Tarihi

·                  Felsefe Sözlüğü

·                  Türk Dili Sözlüğü

·                  Dünya İnançları Sözlüğü

·                  İslam İnançları Sözlüğü

·                  Ruhbilim Sözlüğü

·                  Toplumbilim Sözlüğü

·                  Ekonomi Sözlüğü

·                  Ticaret Sözlüğü

 

 

 

Oruç Aruoba (1948 / 2020)

Yazar, şair, akademisyen ve felsefecidir.

Aşk ve felsefeyi tek potada eritmeyi başaran nadide yazarlardan biridir.

Kitaplar

·                  Tümceler, Bir Yerlerden Bir Zamanlar, 1990

·                  De ki İşte, 1990

·                  Yürüme, 1992

·                  Hani, 1993

·                  Ol/An, 1994

·                  Kesik Esin/tiler, 1994

·                  Geç Gelen Ağıtlar, 1994

·                  Sayıklamalar, 1994

·                  Uzak, 1995,

·                  Yakın, 1997 

·                  Ne Ki Hiç, 1997

·                  İle, 1998

·                  Çengelköy Defteri, 2001

·                  Zilif, 2002

·                  Olmayalı, 2003, Metis Yayınları

·                  Doğançay'ın Çınarları, 2004

·                  Benlik, 2005

·                  Meşe Fısıltıları 2007

·                  David Hume'un Bilgi Görüşünde Kesinlik, 1974

·                  Nesnenin Bağlantısallığı (Hume - Kant- Wittgenstein), 1979

·                  A Short Note on the Selby-Bigge Hume, Tebliğ 1976

·                  The Hume Kant Read, Tebliğ,  1988

 

 

 

Osman Caner Taslaman (1968 / …)

Akademisyen, Kur'an araştırmacısı ve yazardır.

Kitaplar

·                  Ahlak, Felsefe ve Allah

·                  Allah, Felsefe ve Bilim

·                  Allah'ın Varlığının 12 Delili

·                  Arzulardan Allah'a

·                  Big Bang ve Tanrı

·                  Bir Müslüman Evrimci Olabilir mi?

·                  Evren'den Allah'a

·                  Evrim Teorisi, Felsefe ve Tanrı

·                  Kuantum Teorisi, Felsefe ve Tanrı

·                  Kur'an ve Bilimsel Zihnin İnşası

·                  Küreselleşme Sürecinde Türkiye'de İslam

·                  Modern Bilim, Felsefe ve Tanrı

·                  Terörün ve Cihadın Retoriği

·                  İslam ve Kadın

·                  Neden Müslümanım?

·                  Hayretten Hayranlığa Aforizmalarım

·                  Tarihselcilik: Çelişkiler Bataklığında

·                  Tanrı Parçacığı

·                  Fıtrat Delilleri

 

 

 

Rıza Tevfik Bölükbaşı  (1869 /1949)

Felsefe, dil, sosyoloji, folklor, tasavvuf, eğitim, politika ve sanat gibi birçok alanda faaliyet göstermiştir.

İlk lise felsefe ders kitabını yazmıştır.

Kitaplar

·        Estetik

·        Tevfik Fikret

·        Serâb-ı Ömrüm

·        Textes Houroufis

·        Ontoloji Mebâhisi

·        Bergson Hakkında

·        Sanat ve Estetik Yazıları

·        Biraz da Ben Konuşayım

·        Mufassal Kāmûs-ı Felsefe

·        Ömer Hayyam ve Rubaileri

·        Darülfünun Felsefe Ders Notları

·        Tekke ve Halk Edebiyatı Makaleleri

·        Mâba‘dettabiiyât Derslerine Ait Vesâik

·        Türk Dili ve Edebiyatı Üzerine Makaleler

·        Abdülhak Hâmid ve Mülâhazât-ı Felsefîyesi

·        Gülşen-i Raz Hakkında Tetebbu'at-ı Felsefiyye

·        Şiiri ve Sanat Anlayışı Üzerine Rıza Tevfik’ten Ali İlmî Fânî’ye Bir Mektup

 

 

 

Süleyman Hayri Bolay (1937 / ….)

İslam felsefesi, batı felsefesi, Osmanlı düşünce hayatı başlıca çalışma alanlarıdır.

Kitaplar

·                  Tanzimat’tan Günümüze Türk Düşünürleri (7 Cilt - 8 Kitap) (editör)

·                  Türkiye'de Ruhçu ve Maddeci Görüşün Mücadelesi

·                  Aristo Metafiziği ile Gazzali Metafiziğinin Karşılaştırılması

·                  Ferid Kam

·                  Osmanlı Düşünce Dünyası

·                  Felsefe Doktrinleri ve Terimleri Sözlüğü

·                  Türk Düşüncesinde Gezintiler

·                  Felsefe Dünyasında Gezintiler

·                  Bilimin Değeri Meselesi

 

 

 

Takiyettin Mengüşoğlu (1905 / 1984)

İnsan felsefesi olarak bilinen alanın Türkiye'deki temsilcisidir.

"İnsan nedir?" sorusu üzerine sorgulamalar yürüten bu felsefe Antik Çağ'da başlar, Immanuel Kant ile temelleri oluşturulur.

Kitaplar

·                  Kant'ın Felsefesi

·                  Kant ve Scheler'de İnsan Problemi

·                  İnsan Felsefesi

·                  Felsefeye Giriş

·                  Değişmez Değerler, Değişen Davranışlar

 

 

Teo Grünberg (1927 / …)

Mantık ve bilim felsefesi alanlarında uluslararası alanda önemli çalışmalar yapmıştır.

Kitaplar

·                  Anlam Kavramı Üzerine Bir Deneme

·                  Anlama, Belirsizlik ve Çok-Anlamlılık

·                  Bilim Felsefesi

·                  Epistemik Mantık Üzerine Bir Araştırma

·                  Felsefe ve Felsefî Mantık Yazıları

·                  Language, Logic, and Empirical Knowledge: Collected Papers 1965-2005

·                  Mantık Terimleri Sözlüğü

·                  Modern Logic

·                  Modern Mantık ve Uygulamaları

·                  Sembolik Mantık El Kitabı 1: Temel Mantık

·                  Sembolik Mantık El Kitabı 2: Özel Mantık Sistemleri

·                  Sembolik Mantık El Kitabı 3: Sembolik Mantığın Uygulamaları

Makale

·                  "A Tableau System of Proof for Predicate-Functor Logic and Identity", 1983

·                  "Predicate-Functor Logic with Operation Symbols", 1986

·                  "Carnap and Kuhn: Arch Enemies or Close Allies?", 1995

·                  "Long Run Consistency of Beliefs as Criterion of Empirical Knowledge", 1995

·                  "Two-Dimensional Semantics forPredicate-Functor Languages with Operation Symbols", 2022

·                  "On the Fundamental Role of ‘Means That’ in Semantic Theorizing", 2023

 

 

 

Uluğ Nutku (1935 / 2014)

Çalışmalarında tarihsel bağlamları içerisinde; nedensellik, bilimsellik, özgürlük, ölüm, kader, kısmet, kültür, insan, toplum, düşünme, eylem, mutluluk, amaç, bilim, inanç gibi birçok kavram üzerinde durmuş, bu kavramların anlamları hakkında çözümlemelerde bulunmuştur.

Kitaplar

·                  İnanmanın Felsefesi, 2012

·                  Gezgin Felsefe, 2011

·                  Daha Güncel Felsefe, 2006

·                  Felsefe ve Güncellik, 2005

·                  Ur Uruk Urşu - Şiir Damlası Tarih (şiir kitabı), 2005

·                  İnsan Felsefesi Çalışmaları, 1998