Yaşamak düşünmektir - SENECA

Lise Felsefe Klasik Sınav Soruları

Lise Felsefe Test Sınav Soruları

Demokrasi ve İnsan Hakları Yazılı Sınav Soruları

Demokrasi ve İnsan Hakları 1. Dönem 1.Sınav Soruları- WORD İndir

Demokrasi ve İnsan Hakları 1. Dönem 2.Sınav Soruları- WORD İndir

Demokrasi ve İnsan Hakları 2. Dönem 1.Sınav Soruları- WORD İndir

Demokrasi ve İnsan Hakları 2. Dönem 2.Sınav Soruları- WORD İndir

Lise düzeyinde verilen Demokrasi ve İnsan Hakları dersi (genellikle seçmeli veya zorunlu olarak 9, 10, 11 veya 12. sınıfta işlenir), temel olarak iki ana konuya odaklanır: Demokrasinin ilkeleri ve İnsan haklarının tarihsel gelişimi ile korunması.

Klasik (açık uçlu) yazılı sınav soruları, öğrencilerin bu iki alandaki temel kavramları, kurumları ve ilkeleri tanımlama, karşılaştırma ve ilişkilendirme becerilerini ölçer.

İşte bu ders için tipik klasik sınav soruları ve beklenen cevap türleri:

I. Bölüm: İnsan Hakları Kavramı ve Gelişimi

Bu sorular, insan haklarının tanımını, özelliklerini ve tarihsel belgelerini içerir.

Soru Örneği Beklenen Cevap Tipi Puanlama Kriteri
İnsan Hakları kavramını tanımlayınız ve bu hakların üç temel özelliğini yazınız. Tanım: İnsanın sırf insan olmasından dolayı sahip olduğu, evrensel, vazgeçilmez ve dokunulmaz haklardır.
Özellikler: Evrensellik, Doğal olma, Vazgeçilmezlik (Devredilemezlik), Doğuştan gelme.		 Tanımın yapılması ve üç doğru özelliğin belirtilmesi.
İnsan haklarının tarihsel gelişimindeki en önemli belgelerden olan Magna Carta'nın (Büyük Özgürlük Fermanı) önemini kısaca açıklayınız. Önemi: 1215 yılında İngiltere'de kabul edilen bu belge, kralın yetkilerini sınırlandıran ve bireylere (özellikle soylulara) bazı haklar tanıyan ilk anayasal belgedir. Hukukun üstünlüğü ilkesinin ilk tohumları sayılır. Belgenin adının ve temel işlevinin (kralın yetkisini sınırlama) doğru belirtilmesi.
İnsan hakları kaça ayrılır (kuşaklar)? Birinci Kuşak Haklar ve İkinci Kuşak Haklar arasındaki temel farkı belirtiniz ve birer örnek veriniz. Fark: 1. Kuşak: Kişisel ve siyasal haklardır (Örn: Yaşama hakkı, Seçme-seçilme hakkı, İfade özgürlüğü).
2. Kuşak: Ekonomik, sosyal ve kültürel haklardır (Örn: Eğitim hakkı, Sağlık hakkı, Çalışma hakkı).		 İki kuşağın isminin ve temsil ettikleri hak türlerinin doğru belirtilmesi.

 

II. Bölüm: Demokrasi ve Temel İlkeleri

Bu sorular, demokrasinin tanımını, çeşitlerini ve vazgeçilmez ilkelerini içerir.

Soru Örneği Beklenen Cevap Tipi Puanlama Kriteri
Demokrasi kavramını tanımlayınız. Kelime kökeninin (Yunanca) anlamını yazınız. Tanım: Halkın, yöneticilerini seçme ve kararların alınmasına doğrudan veya dolaylı olarak katıldığı yönetim biçimidir.
Kelime Anlamı: Demos (Halk) + Kratos (Yönetim) Halk Yönetimi.		 Tanımın ve doğru kelime kökeni anlamının belirtilmesi.
Çoğunlukçuluk ve Çoğulculuk kavramlarını tanımlayarak, modern demokrasiler için hangi kavramın daha kritik olduğunu açıklayınız. Çoğunlukçuluk: Seçimde en çok oyu alan grubun ülkeyi yönetmesi.
Çoğulculuk: Farklı düşünce ve grupların varlığını kabul etme, onların haklarını koruma ve yönetime katılımını sağlama.
Kritik Olan: Çoğulculuk, azınlık haklarını koruduğu için demokrasinin özünü oluşturur.		 İki kavramın doğru tanımı ve çoğulculuğun neden önemli olduğunun vurgulanması.
Demokrasinin temel ilkelerinden "Hukukun Üstünlüğü" ilkesinin iki temel gerekliliğini (ne anlama geldiğini) açıklayınız. Gereklilikler: (Örn: 1- Yöneticilerin bile yasalara uymak zorunda olması, 2- Yasaların keyfi değil, önceden belirlenmiş ve herkese eşit uygulanması, 3- Yargı bağımsızlığı). İlkenin doğru tanımı ve iki gerekliliğin belirtilmesi.
Doğrudan Demokrasi ile Temsilî Demokrasi arasındaki temel farkı açıklayınız. Günümüzde genel olarak hangi türün uygulandığını belirtiniz. Fark: Doğrudan demokraside halk kararları bizzat alırken; Temsilî demokraside halk, kararları kendi adına alması için temsilcileri (milletvekilleri) seçer.
Uygulama: Temsilî Demokrasi (Nüfus kalabalık olduğu için).		 İki tür arasındaki karar alma mekanizması farkının açıklanması.

 

III. Bölüm: Hakların Korunması ve Sivil Toplum

Bu sorular, hakların güvence altına alınma mekanizmalarını ve sivil katılımı içerir.

Soru Örneği Beklenen Cevap Tipi Puanlama Kriteri
İnsan haklarının korunmasında rol oynayan uluslararası iki kurumu (veya belgeyi) yazınız ve birinin işlevini kısaca açıklayınız. Örnekler: Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (İHEB).
İşlev Örn (AİHM): Avrupa'daki devletlere karşı bireylerin hak ihlali iddialarını inceleyen mahkemedir.		 İki doğru kurumun/belgenin adı ve birinin doğru işlevi.
Sivil Toplum Kuruluşları (STK)'nın, demokrasi ve insan hakları açısından iki temel önemini (işlevini) açıklayınız. Önemi: (Örn: 1- Hükümetleri denetleme ve kamuoyu oluşturma, 2- Bireyleri hakları konusunda bilinçlendirme, 3- Çoğulculuğa katkıda bulunma, farklı seslerin duyulmasını sağlama). İki doğru işlevin açıklanması.