Felsefe Dernekleri
Uluslararası Felsefe Dernekleri Federasyonu (FİSP)
Türkiye Felsefe Derneği (TÜFED)
9 Haziran 1987 tarihinde Felsefe Derneği adıyla kurulmuştur. Merkezi Ankara’dır. Şubesi yoktur.
Dernek, 232 aktif akademisyen üye ile Türkiye’de felsefe alanında faaliyet gösteren en büyük çatı sivil toplum kuruluşudur. Derneğin en önemli faaliyeti Felsefe Dünyası dergisidir. Dergi, 1990 yılından itibaren periyodik olarak yılda iki kez yayınlanarak, ulusal ve uluslararası pek çok saygın kuruluş tarafından taranmaktadır.
Derneğinin amacı, Türkiye’de felsefi düşüncenin gelişmesine, anlaşılmasına ve yaygınlaşmasına ortam hazırlamak, akademik bir ciddiyet ve sorumluluk içerisinde faaliyet göstermek ve yayın yapmaktadır.
Derneğin yönetim kurulu başkanı: Prof. Dr. Murtaza Korlaelçi (Başkan)
Derneğin web sitesi: tufed.net
Felsefe Kültür Sanat Derneği
Genel merkezi Ankara’da olan Felsefe Kültür Sanat Derneği’nin başka şehirlerde şubesi yoktur. Derneğin yönetim kurulu başkanı Ali Apaydın olup kuruluş amacı şöyle ifade edilmiştir; “Derneğin amacı; felsefi bir bakış açısıyla dünyayı yorumlamak üzere tüm kültürel konularda ilgili kişi ve kurumlarla işbirliği ve dayanışma sağlamak, felsefe kökenli bir kültürel hayatın yaygınlaşmasına yönelik ortam hazırlamaktır.
Dernek Ankara’da Türkiye’de ilk olacak bir biçimde “Özel Varlık Anadolu Lisesi” adında özel bir eğitim kurumu kurarak felsefe kökenli eğitim verdikleri görülmektedir.
Derneğin bazı etkinlikleri şunlar; xfgj
“Bir Hak Olarak Eğitim”,
“Eşitliğin Olanağı”,
“Düşünmek ve Eylemek”,
“Filozofların Sorumluluğu”,
“Bilim Kültürü ve Felsefe”,
“Kant’ın Felsefe Tarihindeki Yeri”,
“Ahlak Yaratıcılığı Gerçekten Engeller mi?”,
“Hologenom Evrim Teorisi ve Felsefe’de Sebep Olabileceği Bazı Problemler”,
“Hegel ve Antigone: Etik Yaşam”,
“Zihinlerin Eşitliği”,
“Tarih Üzerine: Olgular,
Kavramlar ve Yaklaşımlar”,
“Nietzsche’yi Okumak”,
“Kötülüğün Sıradanlığı”,
“Bilim ve Sanatta Devrim”,
“Erdem: Eğitimde Amaç”,
“Hakikat Sonrası Dünyada Hegel”,
“Sözcüklerin Bilinci”,
“Laboratuvar Araştırması olarak Tiyatro Eğitimi”,
“Eğitimin Dili”,
“Demokrasi Nedir?”,
“Ortaçağın Cumhuriyete Saldırısı”,
“Bilim Dünyasında Eğitim”,
“Lacan’ın Kuramı’nda Özne ve Etik”,
“Kendiliğin İnşası”,
“Fizik Tarihinde İlginç Örnekler”,
“Ethos, Pathos, Logos”,
“Bilgiyle Paylaşmak”.
Derneğin web sitesi: http://www.fksd.org.tr
Felsefeciler Derneği
Kurucusu Prof. Dr. Uluğ Nutku olup İstanbul, İzmir ve Mersin’de şubeleri bulunmaktadır. Derneğin web sitesinde Antalya, Adana, Van, Kocaeli, Ordu, Eskişehir ve Bursa’da bulunan temsilcilerinin isimleri ve iletişim numaraları bulunmaktadır. Dernek MEB’te çalışan felsefe öğretmenleri ve lise felsefe müfredatı ile ilişkili birçok çalıştay, panel, söyleşi ve etkinlikler yaparak öğrenciler ve öğretmenler için müfredata dair öneri yayınları hazırlamaktadır.
Derneğin bazı etkinlikleri şunlardır;
“Felsefe Grubu Ders Programları Çalıştayı”,
“Felsefeciler Derneği Alternatif Müfredat Toplantısı”,
“2. Karşıyaka Felsefe Günleri: Sürdürülebilir Bir Hayat İçin Felsefe”,
“Tekirdağ Süleymanpaşa Belediyesi Felsefe Günleri”,
“Felsefenin Işığında Cesaret ve Umut,
“Dünya Felsefe Günü etkinliği”,
“Çocuk Filozoflar Sempozyumu”,
“Etik, İnançlar ve Eğitim Sempozyumu”,
“Yapay Zeka ve Felsefe Semineri”,
“Felsefeciler Derneği Salı Sinemaları”,
“Hamlet’i Deleuze ile Okumak: Olmak ya da Oluş”.
Lise öğrencileri için yapılan felsefe yarışması “Düşün Yaz” yarışması bilindik hale gelen bir format oluşturmuştur.
Derneğin 24. sayısı çıkan “Felsefe Yazın” adında basılı bir dergisi bulunmakta olup “6. Felsefe Öğretmenleri Kongresi”ni İzmir’de gerçekleştirmiştir.
Derneğin web sitesi: http://www.felsefecilerdernegi.org.tr/
Felsefe Sanat Bilim Derneği
Prof. Dr. Örsan Kunter Öymen’in yönetim kurulu başkanlığını yaptığı ve 2000 yılında yola koyulan Felsefe Sanat ve Bilim Derneği kuruluş amacı ve çizgisini şöyle ifade etmektedir; “Bireysel ve toplumsal gelişmenin ancak felsefede, sanatta ve bilimde gelişme sağlanmasıyla gerçekleşebileceği ilkesinden yola çıkan Felsefe Sanat Bilim Derneği’nin amacı, Türkiye’de ve dünyada felsefenin, sanatın ve sosyal bilimin gelişmesine katkıda bulunmak, bu doğrultuda felsefi, sanatsal ve bilimsel çalışmalar yapmak, felsefe, sanat ve sosyal bilim alanlarında karşılıklı etkileşimin, iletişimin, diyaloğun ve tartışmanın gerçekleşeceği koşulları ve ortamları yaratmak, felsefe, sanat ve sosyal bilim alanlarında araştırmalar, yayınlar, toplantılar, konferanslar, sempozyumlar, eğitim seminerleri, atölye çalışmaları gerçekleştirmektir.”
22 yıldır gerçekleştirilen “Assos’ta Felsefe Felsefe Günleri” etkinlikleri ile hem ülkemizden hem de yurtdışından birçok meşhur felsefeciyi ağırlayarak kamu önünde de ses getiren buluşmalar düzenleyen dernek; ülkemizin en uzun soluklu ve nitelikli çalışmalarına imza atmaya devam etmektedir. Felsefe Sanat Bilim Derneği aynı zamanda Halikarnas Akademisi, Zigana Zirvesi, Adalarda Felsefe ve Edebiyat, Galata Felsefe Okulu gibi oluşumları da bünyesinde barındırmaktadır. Yerli ve yabancı felsefecilerin birçok farklı konu başlığında gerçekleştirdiği buluşmalar felsefi bir ortamın nasıl inşa edilebileceğine dair örnek sunmaktadır. Şu ana dek yerli ve yabancı 250 akademisyeni konuk etmiş ve 6000’e yakın konuğu ağırlamıştır.
Katılan konuşmacılar içinde ABD, Kanada, Britanya, Almanya, Fransa, İtalya, İsrail gibi ülkelerden dünya çapında önemli uzmanlar ve öğretim üyeleri yer almıştır. Uluslararası toplantılardaki bu konuşmacılardan bazıları şunlardır: Julia Annas (University of Arizona), Gisela Striker (Harvard University), Stephen Stich (Rutgers University), David Owen (University of Arizona), David Cooper (Durham University), Richard Bett (John Hopkins University), Colin Howson (London School of Economics), Don Garrett (New York University), Anthony Price (Birbeck College London), Christopher Gill (University of Exeter), Christof Rapp (Humboldt University), Alan Carter (University of Glasgow), Dorothea Frede (University of California Berkeley), Simon Blackburn (Cambridge University), Stephen Darwall (Yale University), John Prentice Wright (Central Michigan University), Pascal Engel (University of Geneva), John Richardson (New York University), Werner Stegmaier (Ernst-Moritz-Arndt University of Greifswald), Gary Shapiro (University of Richmond), David Papineau (King’s College), Paul Boghossian (New York University), Shaun Gallagher (University of Memphis), Michael Tye (University of Texas), Paul Horwich (New York University), Carlos Levy (University of Paris Sorbonne), Michael Williams (Johns Hopkins University), Christopher Shields (University of Notre Dame), Rolf-Peter Horstmann (Humboldt University), Frederick Beiser (Syracuse University), Patricia Kitcher (Columbia University) and Richard Miller (Cornell University).
Ulusal toplantılara Türkiye’nin önde gelen felsefe uzmanları ve üniversite öğretim üyeleri konuşmacı olarak katılmışlardır. Bu konuşmacılardan bazıları şunlardır: Cemal Yıldırım (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Ahmet İnam (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Uluğ Nutku (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi), Pınar Canevi (Boğaziçi Üniversitesi), Doğan Özlem (Muğla Üniversitesi), Afşar Timuçin (Kocaeli Üniversitesi), Ahmet Arslan (Ege Üniversitesi), Oruç Aruoba (Hacettepe Üniversitesi), Harun Tepe (Hacettepe Üniversitesi), Örsan K. Öymen (FMV Işık Üniversitesi), Türker Armaner (Galatasaray Üniversitesi), Halil Turan (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Doğan Göçmen (Dokuz Eylül Üniversitesi), Sanem Yazıcıoğlu (İstanbul Üniversitesi), Cemil Güzey (Mimar Sinan Üniversitesi), Elif Çırakman (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Barış Parkan (Orta Doğu Teknik Üniversitesi) bulunmaktadır.
Derneğin Kurucu Üyesi ve Yönetim Kurulu Başkanı Örsan K. Öymen’in yönetimindeki Assos’ta Felsefe organizasyon ekibi, derneğin üyeleri olan Sırrı Küçük, Beratiye Şener, Alparslan Esmer, Onur Peştimalcioğlu ve Baver Demircan’dan oluşmaktadır
Türkiye Felsefe Kurumu
Türkiye Felsefe Kurumu Ankara merkezli olup başka şehirlerde şubesi yoktur. Kurumun amacı şöyle ifade edilmektedir; “Türkiye’de felsefî düşüncenin gelişmesine ortam hazırlamak; eğitim, bilim, sanat ve kültür etkinliklerinin felsefî bir temele dayanması gerekliliğinin bilinçlendirilmesine ve bu temelin atılmasına yardımcı olmak; felsefe eğitiminin çağın koşullarına uygun biçimde gerçekleşmesine yardımcı olmak ve Türkiye’de felsefe alanında yapılan çalışmaları dünyaya tanıtmak Derneğin amacıdır.” Kurumun kurucuları Füsun Akatlı, Oruç Aruoba, Zeynep Aruoba, Nusret Hızır, İonna Kuruçadi, Takiyettin Mengüşoğlu, Suat Sinanoğlu ve Cemal Yıldırım’dır. 1974’ten bu yana ulusal ve uluslararası seminerler düzenlemekte, çeşitli aralıklarla felsefe eğitimiyle ilgili toplantılar gerçekleştirmekte ve yayın yapmaktadır. Kurumun İstanbul Komitesi 1989 yılından beri aralıksız olarak, İstanbul Sonbahar Seminerlerini düzenlemektedir.
Türkiye Felsefe Kurumu 1979 yılından beri, UNESCO’ya bağlı Felsefe ve İnsan Bilimleri Konseyi’ne üye 13 Federasyondan biri olan Uluslararası Felsefe Kuruluşları Federasyonunun (FISP) üyesidir. Bu üyeliğiyle, uluslararası felsefe çalışmalarının fildişi kuleden çıkmalarına önemli katkılarda bulunmuş ve Türkiye’nin uluslararası felsefe dünyasında yerini almasını sağlamıştır. Bu çalışmalar sayesinde Kurum, 2003 yılında, FISP tarafından beş yılda bir düzenlenen Dünya Felsefe Kongrelerinin yirmi birincisine ev sahipliği yapmıştır. Bu kongreye 95 ülkeden yaklaşık 2700 kişi katılmıştır. İstanbul’da 1994 yılından beri yılda iki toplantı düzenleyen Sivil Toplum Kuruluşları Hareketini başlatan beş kuruluştan biridir.Kurum, bir çeviri dizisi (iki dilli), bir Türk Felsefesi (Simurg) dizisi, bir konferanslar dizisi ve başka kitaplar yayınlamaktadır. Bugüne kadar 29 kitap ve 1994 – 1999 yılları arasında yılda üç defa çıkan Türkiye Felsefe Kurumu Bülteni’ni yayımlamıştır.
Şu ana kadar lise düzeyinde 25 tane felsefe olimpiyatı düzenleyen kurumun bir İstanbul Komitesi ve dört birimi, Çocuklar İçin Felsefe, Hukuk Felsefesi, Bioetik ve Fenomenoloji Birimleri vardır. Diğer yandan kurumun Kant, Heidegger, Husserl vb. çevirileri ile beraber yayınlanmış 45 kitap ve mecmuası bulunmaktadır.
Derneğin web sitesi: http://www.tfk.org.tr/tr/
Aristoteles Felsefe Derneği
Aristoteles Felsefe Derneği Prof. Dr. H. Nur Beyaz Erkızan tarafından 2011 yılında kuruldu.
”Aristoteles Felsefe Derneği, kendisinden yıllar önce İngiltere’de kurulmuş olan Aristoteles Felsefe Topluluğunun (Proceeding of the Aristotelian Society, 19 Nisan, 1880, Londra) idealini paylaşmaktadır. Bahsedilen oluşum da 5 bireyin bir araya gelerek ciddi bir felsefi tartışma ortamı oluşturma amacı tarafından belirlenmişti. Bu 5 kişinin hiçbiri profesyonel felsefeci değildi; örneğin biri Shakespeare uzmanı, diğeri genç birkimyacı ve bir diğeri de sosyal aktivistti. 15 günde bir her Pazartesi akşamı toplanmayı kararlaştırıp, sayılarını da 20’ye çıkarmayı hedeflemişlerdi.
Aristoteles Felsefe Derneğinin ideali, felsefeyi akademinin sınırları içine hapsetmemektir; tam tersine; onu, insanın düşünme öyküsü olarak ele almaktır. Dolayısıyla derneğe üye olmanın koşulu felsefeye karşı duyulan içtenliktir. Ve yine bu kavrayış doğrultusunda o, felsefenin her yerde desteklenmesini de asıl amaçları arasında görür.
2016 yılında çıkmaya başlayan ve ilk sayısından itibaren taranan, uluslararası hakemli bir dergi olan Arkhe-logos adlı dergiye her türlü entelektüel desteği verilmektedir.
Ayrıca; “Hypatia Toplantıları” adı altında etkinlikler düzenlemektedirler. Daha teknik felsefi konular ise, Aristoteles’e ithafen, “Lykeion Toplantıları” başlığı altında gerçekleştirilmektedir.
Bunların yanı sıra; “Çocuklar İçin Felsefe” çalışmaları da yapılmaktadır. Diğer yandan; geçen yıl ilk defa Bilkent Üniversitesi Felsefe Bölümü ve Türkiye Kadın Felseficiler Topluluğu (Society for Women in Philosophy –Turkey) ile birlikte gerçekleştirilen I.Kadın Felsefeciler Kongresi’ne de akademik destek sunmuşlardır ve bundan sonra da bu ve benzeri çalışmalara destek verilmesini amaçladıkları bilinmektedir.
İngiltere’deki Aristoteles Felsefe Topluluğu, yakın zamanda İngiliz Kadın Felsefeciler Topluluğu’nu (Society for Women in Philosophy-UK-(SWIP) Good Practice Scheme) kendi bünyesine alarak ‘İyi Eylem Girişimi’ bağlamında kadınların felsefede varlığını ve temsilini destekleyen bazı politikaları ve projeleri uygulamaya koymaya başlamıştır.
Mantık Derneği (Turkish Logic Society)
Dernek, mantık bilimi kapsamında; yurt içi ve dışında bilimsel, sosyal ve hukuki statüde uygulamalı araştırmalar yapmak ve gerçekleştirmek amacı ile kurulmuştur. 2014 yılında kurulan ve merkezi İstanbul olan derneğin yönetim kurulu başkanı Prof. Dr. Hayri Şafak URAL’dır. Mantık Araştırmaları adında ödüllü bir etkinlik düzenleyen dernek mantık üzerine çalıştay ve yaz okulu düzenleyerek Mantık Derneği Yayınları ile internetten ulaşımı mümkün olarak yayınlar çıkarmaktadır.
8. Mantık Çalıştayı Kitabı’nı da yakın zamanda yayınlayarak ülkemizde çok büyük bir boşluğu doldurmaya devam etmektedirler. Yaz okulu etkinlikleri ise Temel Mantık Yaz Okulu ve İleri Düzey Mantık Yaz Okulu olarak ikiye ayrılmaktadır. Dernek Urla Felsefe Günleri etkinliği yapmakta olup Uluslararası IX. Mantık Çalıştayı’nı, Prof. Dr. Necati Öner anısına, 18-19 Nisan 2019 tarihleri arasında gerçekleştirmişlerdir.
Derneğin web sitesi: https://mantik.org.tr/
Toplum ve Siyaset Felsefesi Derneği
Toplum ve Siyaset Felsefe Derneği’nin genel merkezi Mersin’de olup amacını şöyle ifade etmektedir; “Dernek, Sosyal ve Beşeri Bilimler alanlarında çalışma ve araştırmalar yapmak, yapılan araştırmaları desteklemek ve yaymak, sivil toplum faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesini sağlamak ve bu konuda çalışmalar yapan kişi ve kuruluşlara destek vermek, derneğin kuruluş amacı ve çalışma alanına uygun konularda akademik ve bilimsel danışmanlık yapmak, düşünce kuruluşlarıyla işbirliği yapma ve kamu yararına çalışma amacıyla kurulmuştur.”
Derneğin başkanı Dr. Eray Yağanak olup şu ana kadar 4 tane “Ulusal Çağdaş Siyaset Felsefesi Sempozyumu” düzenlemişlerdir.
Derneğin web sitesi: http://ttsfd.org/